|
Święta
Wielkanocne są dla chrześcijan jednym z najważniejszych
Świąt upamiętniające fundamenty naszej wiary
czyli śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa. Poprzedzone
są one 40 dniowym okresem postu, w którym
wierni przygotowują sie duchowo na
ponowne przeżycie tej najważniejsyej tajemnicy wiary.
|
Für die Christen ist Ostern eines
der wichtigsten Feste, die an das Fundament unseres Glaubens - also an
Tod und Auferstehung Christi - erinnern. Die vorausgehende 40tägige
Fastenzeit dient der geistlichen Vorbereitung der Gläubigen auf das
wiederholte Erleben des wichtigsten Glaubensgeheimnisses.
|
|
Święta
Wielkanocne w Polsce mają bogatą tradycje i towarzyszy im
wiele obrzedów. Ze względu na ich liczność i różnorodność
wymienię tutaj najbardziej znane.
|
Ostern hat in Polen reichliche
Tradition und wird von zahlreichen Bräuchen begleitet.
Hier werden nur die bekanntesten Ostertraditionen und
Bräuche erwähnt.
|
|
Palmy Wielkanocne
W niedzielę palmową święcono
samodzielnie zrobione palmy. W niektórych regionach budowane są
palmy wysokości kilku metrów. Święcona palma zapewnić
miała szczęście w domu i chronić go przed ogniem.
|
Osterpalmen
Am Palmsonntag werden in der Kirche selbst gemachte Osterpalmen
gesegnet. In manchen Gebieten sind die Palmen mehrere Meter hoch gebaut.
Gesegnete Osterpalmen sollten das Haus vor Feuer schützen und Glück
für das kommende Jahr bringen.
|
|
   
|
|
Topienie Judasza
W Wielką Środę młodzież
wiejskiej ciągneła po całej wsi wypchaną słomą
kukłę, mającą przedstawiać Judasza. Po
wywleczeniu kukły poza obręb wsi wrzucano ją do wody aby
zatonęła. Zwyczaj ten symbolizował ukaranie Judasza.
|
Ertränken des Judas
Am Karmittwoch schleppen die Jugendlichen eine Strohpuppe durch das
Dorf, die den Judas symbolisiert. Danach wird die Puppe zu einem nahe
gelegenen Teich oder Fluss getragen und anschließend im Wasser
ertränkt. Dies sollte Symbol einer Bestrafung des Judas sein.
|
|
Święcenie pokarmów
W Wielką
Sobotę Zanoszone są w koszach kawałki Świątecznych
pokarmów do kościoła celem ich poświęcenia.
Tradycyjnie nie może tam zabraknąć „Baranka
Wielkanocnego” (pieczonego lub z cukru),
chleba, gotowanych jajek, kiełbasy lub szynki, chrzanu, soli,
pieprzu czy masła
|
Segnung der Speisen
Am Karsamstag werden Körbe mit Musterstücken der Osternnahrungsmittel
zur Kirche getragen, und dort gesegnet. Traditionsgemäß typischer
Inhalt ist: Osterlamm (gebacken oder aus Zucker), Brot, gekochte Eier,
Wurst bzw. Schinken, Kren, Salz, Pfeffer, Butter.
|
|
 
|
|
Pisanki
Wielkanocne
Tradycja
ozdabiania jaj wielkanocnych w Polsce jest powszechna. Dawniej zwyczaj
ten był zarazerwowany wyłącznie dla kobiet. Z biegiem lat
ukształtowało sie wiele technik zdobienia. Różne regiony
stworzyły charakterystyczne dla siebie motywy zdobnicze, do najczęściej
spotykanych należą motywy kwiatowe, figury geometryczne czy
wielkanocne (Baranek, krzyż, gałązki wierzby)
|
Verzieren der Ostereier
Das Verzieren der Ostereier war in Polen immer sehr populär, obwohl es
damals ausschließlich für Frauen reserviert war. Mit der Zeit wurden
mehrere Verziertechniken entwickelt. Verschiedene Regionen haben eigene
Motive für sich selbst entwickelt. Meist werden Blumen, geometrische
Muster bzw. typische Ostermotive (das Lamm, das Kreuz, die Zweige der
Palmkätzchen) verwendet.
|
|
  
|
Śniadanie Wielkanocne
Uroczyste
śniadanie wielkanocne odbywało się po mszy rezurekcyjnej
i poprzedzone było ceremonią dzielenia się poświęconym
jajkiem oraz złożeniem sobie życzeń świątecznych.
Dzielenie się jajkiem przypomina przełamywanie opłatka na
początku wieczerzy wigilijnej i wyraża przyjaźń, miłość
i życzliwość uczestników wielkanocnej biesiady.
Na na stole królują półmiski z szynką,
kiełbasą, pieczonym mięsem, pasztetami, gotowanymi
jajami, różnymi sałatami. Po nich następują świąteczne
ciasta takie jak babki wielkanocne, mazurki czy serniki. W niektórych
rodzinach śniadanie rozpoczyna sie barszczem białym lub żurkiem
z jajkiem lub wędliną.
|
Osterfrühstück
Nach der Ostermesse gibt es ein feierliches
Osterfrühstück. Vor dem Essen brechen Mitglieder der
Familie Keile der gesegneten Ostereier und tauschen beste
Wünsche auf beinahe gleiche Art und Weise aus, wie bei
den gesegneten Oblaten am Heiligen Abend. Dieser Brauch
drückt Freundschaft, Liebe und Freundlichkeit unter den
Teilnehmern des festlichen Essens aus.
Am Tisch befinden sich kalte Platten mit Schinken, Wurst,
Bratenfleisch, Pasteten, gekochte Eier, verschiedene
Salate, gefolgt von Feiertagskuchen wie "babka",
"mazurek" und "sernik" - Topfenkuchen
. In einigen Familien beginnt das Frühstück mit einer
scharfen, weißlichen Suppe, die Eier und Wurst enthält,
"bialy barszcz", in Ostpolen oder anderswo
"zurek" genannt.
|
|
  
|
Śmigus-dyngus
albo lany
poniedziałek
Zwyczaj związany z drugim dniem Wielkanocy. Do
XV wieku dyngus i śmigus były dwoma odrębnymi zwyczajami.
Dyngus (dyngusowanie) oznaczał wymuszanie datków, najczęściej
w postaci jajek, pod groźbą kąpieli. Śmigus
to uderzanie, smaganie rózgą, gałązką lub palmą.
Później zwyczaje te połączyły się w jeden
zwany Śmigusem-Dyngusem.
|
Smigus-dyngus oder "nasser
Montag"
Dieser Brauch ist mit dem Ostermontag verbunden. Bis ins
XV. Jahrhundert gab es zwei einzelne Bräuche. "Dyngus"
bedeutete eine Forderung der Gaben (vor allem Eier) wobei
man mit einer nassen Überraschung bedroht wurde. "Smigus"
wurde das Aufschlagen mittels Rute oder Weidenzweig
genannt. Später wurden beide Bräuche in einen
verschmolzen.
|
|
Dziś
w polskiej tradycji tego dnia polewa się dla żartów wodą
inne osoby, nawet nieznajome. Polewanie wodą nawiązuje do
dawnych praktyk pogańskich, łączących się z
symbolicznym budzeniem się przyrody do życia i co rok
odnawialnej zdolności ziemi do rodzenia.
|
Heutzutage übergießt man an diesem
Tag andere, zum Teil auch fremde Personen zum Spaß mit
Wasser. Wassergießen hat seine Quellen in uralten
Traditionen mit dem symbolischen Erwachen der Natur und
der alljährlicher Erneuerung der Fruchtbarkeit der Erde.
|
|
  
|
|
|
|
|
powrót do góry
- nach oben
|
